منبع تصویر، YAKIV LIASHENKO/ANADOLU VIA GETTY IMAGES
روسیه از «بمب‌های گلاید» که به بمب «سُرِشی» هم معروف است، به طور فزاینده‌ای برای پیشبرد حملات خود در اوکراین استفاده می‌کند.
این بمب‌ها ارزان و بسیار مخربند و تخمین زده می‌شود که تنها در یک هفته گذشته، ارتش روسیه با شلیک بیش از ۲۰۰ فروند از این بمب‌ها، دو شهر ووفچانسک و مناطق اطراف شهر خارکیف را در شمال اوکراین هدف قرار داده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین گفت که ۳ هزار بمب از این نوع، تنها در ماه مارس بر روی کشورش ریخته شده است.
اولکسی خارکفسکی، رئیس پلیس شهر ووفچانسک، تأثیر بمب‌های سُرِشی را از نزدیک دیده است.
منبع تصویر، RUSSIAN MINISTRY OF DEFENCE
او می‌گوید: «هیچ کلمه‌ای برای توصیف عواقب بعد از یک حمله با بمب سُرِشی وجود ندارد. شما وارد می‌شوید و افرادی را می‌بینید که در آنجا افتاده‌اند و تکه‌تکه شده‌اند.»
Skip مطالب پیشنهادی and continue reading
مطالب پیشنهادی
جنگ اوکراین: یک قصه عشقی غم‌انگیز در پناهگاه‌های زیرزمینی
جنگ اوکراین؛ حمله موشکی روسیه به هتلی در خارکیف
ریزش آپارتمان ۱۰ طبقه در بلگورود روسیه بر اثر برخورد قطعات پرتابه‌های انفجاری
عضو شورای روستا در اوکراین با پرتاب نارنجک تعدادی از اعضا را زخمی کرد
End of مطالب پیشنهادی
استفاده انبوه روسیه از بمب‌های گلاید، اتفاق نسبتا تازه‌ای در جنگ اوکراین است و در ماه‌های اخیر برای نیروهای اوکراینی ویرانگر بوده است.
روسیه با اضافه کردن بال‌های تاشو و ناوبری ماهواره‌ای به بمب های قدیمی شوروی سابق، این بمب‌ها را می‌سازد که هم ارزان هستند و هم درجه تخریب بالایی دارند.
گزارش اخیر مرکز تحلیل سیاست اروپا می‌گوید که این بمب‌ها در تصرف شهر کلیدی آودیئیفکا در شرق اوکراین تعیین کننده بود آن هم زمانی که به نظر شهر به از استحکام دفاعی بالایی برخوردار بود.
نیروهای ارتش روسیه اکنون از بمب‌های گلاید برای حمله به شهر شمالی خارکیف استفاده می‌کنند.
اوکراین تاکنون تلاش کرده تا در مقابل این حملات مقاومت کند و این شهر کلیدی را از دست ندهد.
منبع تصویر، YEVHEN TITOV/GLOBAL IMAGES UKRAINE
رئیس پلیس ووفچانسک به تخلیه روستاهای مرزی خط مقدم در منطقه خارکیف کمک می‌کند، نیروهای روسیه اخیرا در این روستاها در حال پیشروی هستند.
او در خودروی پلیس که در گوشه‌ای آن را پارک کرده، به ما می‌گوید که مقیاس حملات به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
او گفت: «در طول شش ماه گذشته، ما اغلب مورد اصابت بمب‌های سُرِشی قرار می‌گرفتیم، شاید پنج تا ۱۰ بمب در هفته ... اما در این ماه این تعداد بسیار بیشتر از همیشه بود.»
روسیه قادر است بمب‌های گلاید را در مقادیر زیاد تولید و انبار کند، زیرا آنها به راحتی ساخته می‌شوند.
پروفسور جاستین برانک، متخصص نیروی هوایی و فناوری نظامی در بریتانیا می‌گوید: «قسمت انفجاری این بمب‌ها اساسا یک بمب آهنی معمولی هوا به زمین است که روسیه صدها هزار عدد از آن را در انبارهای باقیمانده از دوره شوروی سابق در اختیار دارد.»
«آنها مجهز به بال‌های بازشو هستند که پس از رهاکردن بمب، عمل می‌کنند و به نوعی در سُر خوردن بمب و حرکت آن در فواصل طولانی‌تر کمک می‌کند.»
سیستم هدایت ماهواره‌ای متصل شده به این بمب‌ها امکان هدف قرار دادن یک موقعیت ثابت را با دقت نسبتا بالا فراهم می‌کند.
به گفته پروفسور برانک، سازوکار این بمب‌ها قابلیت یک موشک چند میلیون دلاری را به روس‌ها می‌دهد و همزمان هزینه ساخت به مراتب پایین‌تری از آن بمب‌ها دارد.
او می‌گوید بخش هدایت آن هم در حجم تولید انبوه قابل دسترس است و از نظر مکانیکی هم بسیار ساده است و به راحتی می‌توان آن را به بمب‌های باقیمانده از دوران شوروی سابق اضافه کرد و این بدان معناست که برای هر بمب «بین ۲۰ هزار تا ۳۰ هزار دلار هزینه می‌شود.»
این نوع بمب‌ها چیز جدیدی نیستند، آلمانی‌ها هم از بمب‌های «فریتز-ایکس» در طول جنگ جهانی دوم استفاده می‌کردند.
در دهه ۱۹۹۰ هم ارتش آمریکا به بمب‌های سنتی سقوط آزاد، باله‌های دم قابل هدایت و جی‌پی‌اس اضافه کرد و بمب‌های مهمات مستقیم حمله مشترک یا JDAM را ساخت. از این نوع بمب‌ها به طور گسترده در عراق و افغانستان استفاده شده است.
منبع تصویر، RUSSIAN DEFENCE MINISTRY
تخریبی که بمب‌های گلاید ایجاد می‌کنند فوق العاده زیاد است. رایج‌ترین مهمات مورد استفاده برای بمب‌های گلاید اف‌ای‌بی-۱۵۰۰ نزدیک به ۱/۵ تن وزن دارد.
برای مقایسه، یک گلوله توپ ۱۵۲ میلی‌متری روسیه، حاوی حدود ۶/۵ کیلوگرم مواد منفجره است و کوچکترین بمب گلاید اف‌ای‌بی-۵۰۰ حاوی بیش از ۲۰۰ کیلوگرم مواد منفجره است.
این بمب‌ها حتی مواضع مستحکم شده اوکراین را به یک هدف آسیب‌پذیر تبدیل می‌کنند.
به گفته پروفسور برانک، از آنجایی که بمب‌های سُرشی قدرت انفجاری بسیار بیشتری دارند، احتمالا حتی در موقعیت‌های کاملا مستحکم‌شده یا غار مانند نیز مخرب و مرگبار هستند. به گفته وی یک انفجار قدرتمند اثرات شدیدی بر بدن انسان هم ایجاد می‌کند.
پروفسور برانک می‌گوید: «بمب‌های گلاید استراتژی دفاعی اوکراین را دشوارتر می‌کند، زیرا روس‌ها می‌توانند به طور مداوم مواضع ثابت را بمباران کنند تا زمانی که این موقعیت‌ها از بین بروند.»
ماریا زولکینا، تحلیلگر امنیتی اوکراینی به بی‌بی‌سی می‌گوید که استفاده از بمب‌های گلاید یک تحول نگران کننده است و این بمب‌ها «عصر جدیدی» را برای وضعیت نظامی روی زمین ایجاد می‌کنند.
خانم زولکینا می‌گوید: «آنها به روسیه اجازه می‌دهند خطوط دفاعی اوکراین را بدون استفاده از پیاده نظام، از بین ببرد. آنها تأثیری کاملا متفاوت با شلیک توپخانه یا حتی حملات موشکی دارند.»
با این حال جورج باروس از موسسه مطالعات جنگ، مستقر در آمریکا می‌گوید در حالی که وضعیت اوکراین دشوار است، یک تحول نگران کننده دیگر نیز در حال وقوع است.
او می‌گوید شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کارخانه‌ای در حدود ۴۰۰ کیلومتری شرق مسکو در حال راه‌اندازی است که می‌تواند بمب‌های گلاید با وزن بیش از سه تن را تولید کند.
به گفته آقای باروس اگر روسیه به طور معمول شروع به ریختن بمب‌های سُرشی با چنین وزنی را بر روی مواضع اوکراینی‌ها آغاز کند، نه تنها تاثیر و تخریب بسیار زیادی بر استحکامات خواهد گذاشت که روحیه مردمی که در حال مقاومت هستند را نیز از بین خواهد برد.
منبع تصویر، UA:PBC"/GLOBAL IMAGES UKRAINE
بنابراین برای مقابله با بمب‌های گلاید چه کاری می‌توان انجام داد؟
پروفسور برانک می‌گوید که رهگیری این بمب‌ها در اواسط پرواز به دلیل تعداد زیادی که روس‌ها در اختیار دارند، راه حل مناسبی نیست.
به اعتقاد او «شما مجبور می‌شوید تمام مهمات دفاع هوایی موجود خود را برای از بین بردن آنها استفاده کنید.»
او می‌گوید که تنها راه جلوگیری از قدرت تخریبی این بمب‌ها بر مواضع، هدف قرار دادن هواپیماهایی است که این بمب‌ها را چه در حال پرواز یا روی زمین رها می‌کنند.
با این حال او می‌گوید که همین کار هم با خطرات قابل توجهی همراه است.
سیستم پرتاب موشک زمین به هوای پاتریوت آمریکا می‌تواند جنگنده بمب افکن‌ها را ساقط کند، اما این تنها در صورتی است که این هواپیماها در نزدیکی خطوط مقدم قرار داشته باشند.
پروفسور برانک می‌گوید، همین هم خطر این را دارد که سیستم شلیک موشک، توسط پهپادهای روسی شناسایی و مورد حمله قرار بگیرد، اتفاقی که در اوایل امسال برای دو پرتابگر به وقوع پیوست.
با این تفاسیر یک گزینه باقیمانده دیگر آن است که از طریق موشک‌های دوربرد یا پهپادها پایگاه‌های هوایی روسیه هدف قرار داده شود.
این روشی است که اوکراین از آن استفاده کرده است. در ماه آوریل، کی‌یف مدعی شد که از رگبار پهپادها برای نابودی حداقل شش هواپیمای نظامی و آسیب جدی به هشت هواپیمای دیگر در فرودگاهی در منطقه روستوف جنوبی روسیه استفاده کرده است.
این راه‌حل هم اما بدون مشکل نیست. آمریکا بعنوان بزرگترین ارائه دهنده کمک‌های نظامی به اوکراین، کی‌یف را از استفاده از هر یک از سیستم‌های تسلیحاتی خود در قلمرو رسمی روسیه، منع می‌کند.
این بدان معناست که اوکراین می‌تواند از تسلیحات آمریکایی در مناطق اشغالی یا شبه‌جزیره کریمه استفاده کند اما نمی‌تواند فرودگاه‌های داخل روسیه را هدف قرار دهد.
با همه این تفاسیر به نظر می‌رسد که در حال حاضر پاسخی برای مقابله با این بمب‌های روسیه وجود ندارد.
ولودیمیر زلنسکی بارها خواهان دریافت موشک‌های دفاع هوایی بیشتر و تامین جت‌های جنگنده مدرن شده است.
اما ماریا زولکینا می‌گوید در حال حاضر با افزایش استفاده روسیه از این بمب‌ها، روحیه نیروهای اوکراینی کم شده است.
«ارتش دیگر احساس امنیت نمی‌کند، زیرا استحکامات آنها نمی‌تواند از آنها محافظت کند و همزمان با آن، غیرنظامیانی که در خارکیف زندگی می‌کنند، مردمی که تا پیش از این عادت کرده بودند زیر گلوله باران باشند، اکنون نمی‌توانند از بمبی بگریزند که می‌تواند یک ساختمان هفت طبقه را ویران کند.»
